نام: فیسالیس / گیلاس زمینی/عروسک پشت پرده
نام لاتین: Physalis, cape gooseberry
نام علمی: Physalis peruviana
خانواده: Solanaceae
مشخصات: یک جنس از گیاهان گلدار است که در مناطق گرم و معتدل و مناطق نیمه گرمسیری جهان رشد می کند. فیسالیس ۷۵ تا ۹۰ گونه دارد و بومی آمریکای جنوبی است. یکی از ویژگی های قابل توجه این گیاه تشکیل یک پوسته بزرگ شبیه به لفاف کاغذی دور میوه آن است کاملا یا تا حدودی میوه را محصور می کند. این میوه کوچک و نارنجی رنگ، مشابه با اندازه، شکل و ساختار یک گوجه فرنگی کوچک است. حداقل ۴۶ گونه در کشور مکزیک بصورت تجاری کشت می شود.
میوه فیسالیس به دلیل طعم خوش و بی نظیرش در کشورهای اروپایی و آمریکایی طرفداران زیادی دارد. فیسالیس میوه استوایی بشمار می آید که در آفریقا و آسیا نیز به وفور کشت می شود. این میوه خاص که میوه رسیده آن جنبه خوراکی، دارویی و صنعتی دارد در ایران به “عروسک پشت پرده” نیز معروف است و در کشورهای همسایه به نام های “گیلاس زمینی” و “فانوس چینی” نیز شناخته می شود.
فیسالیس از ۴۰ سانتیمتر تا ۳ متر رشد میکند، بوته آن شبیه به بوته گوجه فرنگی معمولی و هم خانواده آن است، اما فیسالیس معمولا ساقه های سخت تر و صاف تر دارد و به این دلیل در اندازه های بزرگتر رشد می کند. آنها بسته به گونه خود یکساله یا چندساله باشند. بیشترین نیاز آنها به نور خورشید کامل و به دمای گرم است. برخی از گونه ها به یخ زدگی حساس هستند، اما برخی از گونه های آنها، مانند فانوس چینی، P. alkekengi، سرما را تحمل می کنند و در زمستان می خوابند. هر بوته در صورت نگهداری صحیح قادر به تولید ۲ یا ۵ کیلو میوه است.
میوه فیسالیس ترکیبی از طعم میوه های توت فرنگی، گیلاس، کیوی و آناناس دارد و خواص دارویی استثنایی آن موجب شده است که به صورت انبوه در شهرستان های تنکابن و رامسر تکثیر و تولید شود و به تازگی در بوشهر هم کشت می شود. اگرچه این محصول در بسیاری از مناطق دنیا در شرایط فضای باز تولید می شود، اما تولید آن در ایران به ویژه در استان تهران با کشت در گلخانه آغاز شده است. در حال حاضر ۷۰۰۰ متر مربع از گلخانه های استان تهران زیر کشت این محصول ارزشمند می باشد. شرایط کاشت، داشت و برداشت فیسالیس، کاملاً شبیه به گوجه فرنگی است. فیسالیس به تازگی در ایران در منطقه ورامین به صورت گلخانه ای کشت و کار می شود. این میوه در فصل زمستان کشت و در بهار برداشت می شود و با استفاده از بذر ازدیاد می یابد.
