هرس گیاهان در فصل زمستان

اواخر زمستان یا اوایل بهار بهترین زمان برای هرس بیشتر بوته ها و درختان است – اما نه همه! در این مقاله قصد داریم شما را با اطلاعات و نکات کلی در مورد هرس درختان ، بوته ها و درختچه ها در فصول سرد آشنا کنیم.

چرا باید در اواخر زمستان یا اوایل بهار هرس کنید؟

در مناطق معتدل، بیشتر گیاهان در زمستان اصطلاحاً در خواب زمستانی می روند. خواب زمستانی گیاهان زمانی از سال است که آنها رشد فعال را متوقف کرده و برای هوای سرد آماده شده اند. بنابراین، اواخر زمستان و اوایل بهار به طور معمول بهترین زمان برای ایجاد تغییر در شکل بسیاری از درختان و بوته ها است. در واقع هرس در پایان زمستان یا پیش از فصل بهار و عملاً قبل از اینکه رشد جدید گیاهان شروع شود، به گیاه اجازه می دهد تا هنگامی که دمای هوای بهار گرم تر می شود انرژی خود را برای تولید شاخه های جدید و رشد سالم تر به کار گیرد.

از لحاظ اصولی نیز از آنجا که برگ گیاهان خزاندار ریخته است، دیدن شکل واقعی گیاهان برگریز در زمستان بسیار آسان تر است.

هرچند نباید همه درختان و درختچه ها را در زمستان یا اوایل بهار هرس کرد اما به طور کلی، بوته ها و درختانی که با شروع فصل بهار و گرم تر شدن دمای هوا رشد جدید خود را آغاز کرده و جوانه می زنند باید در زمستان و اوایل بهار هرس شوند. در حالی که گیاهانی که با شاخه های قدیمی جوانه میزنند، باید در اواخر بهار یا تابستان هرس شوند (یعنی بعد از کمرنگ شدن گل ها).

نکات عمومی هرس در هوای سرد

• حتماً در یک روز معتدل و خشک هرس کنید. این نه تنها برای شخص شما بعنوان باغبان خوشایندتر است بلکه به جلوگیری از شیوع بیماری های گیاهان ناشی از آب یا رطوبت و نیز آسیب رسیدن به گیاه در اثر سرمای هوا کمک می کند.
• هرگز در زمستان خیلی زود هرس نکنید! زیرا در صورت پایین آمدن دمای هوا و یخ زدگی، شاخه های برش خورده خشک شوند.
• هنگام هرس ، ابتدا شاخه های مرده و بیمار را جدا کنید ، به ویژه شاخه هایی که در اثر برف و یخبندان زمستان آسیب دیده اند.
• شاخه هایی که در پایین تنه درخت رشد میکنند در تمام درختچه ها و درختان همیشه سبز نیز باید در اواخر زمستان برداشته شوند.
• در قسمت تاج درختان پاره ای از شاخه های بزرگ و کوچک را بردارید تا عبور نور و هوا در تاج درخت افزایش یابد.
• به طور کلی در عملیات هرس، هدف شما حفظ شاخه هایی است که باعث رشد یا حفظ ساختار و فرم درخت می شوند.
• سعی کنید که شاخه ها را در قسمت گره برش دهید، در نقطه ای که یک شاخه به شاخه دیگر متصل می شود.

چه موقع بوته ها و درختچه های گلدار را هرس کنیم؟

اگر درختچه های گل و بوته های گلدار دارید، زمان هرس هر درختچه بیشتر به زمان, نوع شکوفه زدن و گل دادن آنها در سالهای قبل بستگی دارد که به طور کلی در دو دسته ذیل قرار می گیرند؛

1. در زمستان و اوایل بهار ، بوته های گل که جوانه های گل خود را روی ساقه های جدید “خشبی” تشکیل می دهند و در بهار جوانه زده و رشد می کنند، هرس کنید. به عنوان مثال می توان به موارد زیر اشاره کرد: آبلیا ، کالیکارپا، انواع بوته های گل رز ، کلماتیس ، دم موشی و …
2. بوته ها و درختچه هایی که دراواخر بهار یا اوایل تابستان (بعد از کمرنگ شدن گلها) هرس می شوند. این گیاهان روی ساقه های خشبی “قدیمی” جوانه می دهند (یعنی ساقه هایی که سال قبل رشد کرده اند). از این گروه می توان به آزالیا ، پیچ گلیسین ، گل عروس ، وایگلیا ، کلماتیس شکوفه دار ، دوتزیا ، آنکیانتوس ،گل مینا ، گل مروارید ، یاس بنفش اشاره کرد. توجه داشته باشید که با هرس زودهنگام این دسته ممکن است جوانه هایی را که در بهار امسال باز شده اند را از گیاه جدا کنید. بهترین زمان برای هرس درست بعد از کم رنگ شدن گل های بهاری در گیاه است.

چه زمانی درختان و درختچه ها را هرس کنیم؛

بهترین زمان برای هرس درختان معمولاً در زمستان است، به طور کلی در دی ماه و بهمن ماه به دلایل زیر:

• هیچ برگی روی درختان نیست و دیدن ساختار درخت آسان تر است.
• عملکرد رشدی درختان متوقف شده و در این حالت خواب مانند درختان از هرس شوک کمتری می بینند.
• در بسیاری مناطق خاک اطراف ریشه درخت یخ زده و هرس را می توان بدون فشردن خاک اطراف درخت انجام داد. همچنین خسارت کمتری به فضای سبز در صورت استفاده از تجهیزات و وسایل نقلیه سنگین وارد خواهد شد.

درختانی که به طور منظم توسط متخصصان آموزش دیده مورد بازرسی و هرس قرار می گیرند ، علاوه بر ایمنی بیشتر در انجام عملیات هرس، از سلامت بیشتری نیز برخوردار خواهند بود. در یک هرس اصولی تنه درخت ، شاخه ها و گره ها از نظر وجود آسیب ، شکاف و همچنین علائم پوسیدگی و بیماری بررسی می شود.

شاخه هایی که آسیب دیده و بیماری دارند باید قبل از ناپایدار شدن هرس شوند. در طبیعت، شاخه های آسیب دیده یا در حال خراب شدن بی خطر به کف جنگل می ریزند. اما در باغ ها و یا فضاهای سبز دیگر قبل از سقوط باید آنها را بردارید تا باعث خسارت یا صدمه به عوامل محیطی مجاور نشوند.

درختچه های همیشه سبز همچون درختچه زیبای سرخدار و درختان همیشه سبز همچون صنوبر و سرو را در اواخر زمستان یا اوایل بهار و قبل از شروع رشد جدید هرس کنید. کاج ها نیز در اوایل زمستان تا اواخر بهار هرس می شوند.
انواع درختان سایه دار از قبیل بلوط شیرین ، افرا ، کاتسورا و اقاقیا را در اواخر زمستان یا اوایل بهار هرس کنید.
برای هرس درختانی که در بهار شکوفه میدهند همچون ماگنولیا، صبر کنید تا زمان گل دادن آنها به پایان برسد.
گاهی اوقات تشخیص آنکه درختی شاخه های مرده در قسمت های فوقانی دارد، دشوار است. برای این منظور میبایست از آن بالا بروید. بهتر است برای جلوگیری از هرگونه خسارت و آسیب هر سه سال یکبار برای هرس از افراد متخصص کمک بگیرید.

هرس بدون دانش و آموزش مناسب نه تنها می تواند منجر به اتفاقات ناخوشایند شود، بلکه باعث آسیب طولانی مدت به یک درخت شده و یا آنرا از بین می برد.

بسیاری از باغداران با سابقه و کارشناسان مجرب نه تنها در زمینه ایمنی عملیات هرس بلکه در زمینه مراقبت از درخت تجربه کافی دارند. آنها می دانند که انواع مختلف درختان به چه نوعی از هرس احتیاج دارند. این افراد حرفه ای می دانند که چگونه یک شاخه را هرس کنند تا درخت بتواند زخم ایجاد شده را ببندد، و نحوه توزیع وزن در هنگام هرس را رعایت می کنند تا درخت تعادل لازم را داشته باشد.