نام: نخل خرمای پیارم
نام انگلیسی: Piarom date
مشخصات گیاهشناسی: پیارُم (Piarom or Pyarom or Piarum) نام یکی از انواع خرما است که تجاری ترین نوع خرماست و اغلب در شهرستان حاجی آباد استان هرمزگان ایران کشت میشود. این خرما یک رقم خاص خرمای صادراتی محسوب میشود. خرما پیارم تاکنون به خوبی توانسته توجه بازارهای جهانی را به خود جلب نماید.
پوست نازک خرمای پیارم به رنگ قهوه‌ای تیره و با توجه به اینکه گوشت و پوست خرما کاملاً به یکدیگر چسبیده است، ظاهری زیبا و مطلوب به این رقم از خرما داده است و فرایند شستشوی آن نیز به صورت کامل صورت می‌گیرد و با توجه به اینکه عمده قند موجود در آن از نوع فروکتوز می‌باشد به راحتی و سرعت در سوخت‌وساز بدن استفاده میشود. خرمای پیارم سرشار از مواد قندی، پروتیینی و سایر مواد معدنی بوده و از ارزش غذایی بالایی برخوردار است و به دلیل تحمل زیاد نخل خرمای پیارم در برابر شوری، در سطح وسیعی از باغات شهرستان حاجی آباد کشت شده‌است. از جمله روستاهایی که خرمای پیارم در آن کشت می شودشامل سرچاهان، تزرج، معدنوئیه، شهدادی، برآفتاب، دهستان پایین و بالا، نیزار، درآگاه، گهکم، گنج و… در شهرستان حاجی‌آباد از نقاط عمدهٔ تولید خرمای پیارم در ایران هستند.
به علت خنک تر بودن مناطقی که خرمای پیارم درآن کاشته می شود نسبت به سایر مناطق تولید خرمای پیارم برای اینکه به باردهی کامل برسد زمان بیشتری احتیاج دارد که این زمان در روستاهای شهرستان حاجی آباد متفاوت است، مثلا در روستاهای شمال حاجی آباد ازقبیل روستاهای دهستان پایین و بالا، تنگدوئیه و نیزار که هوا بسیار خنکتر است زمان به ثمر نشستن پاجوش پیارم نسبت به روستاهای جنوبی حاجی آباد از قبیل گهکم بیشتر است و گاهی تا ده سال بعد از کاشت پاجوش باید برای به ثمر نشستن آن منتظر ماند که البته این خود شاید دلیلی برکیفیت برتر این نوع خرما باشد.
فصل میوه دهی پیارم از اویل اسفند شروع و تا پایان فروردین و در برخی مناطق تا اواسط اردیبهشت نیز ادامه دارد. پس از ثمردهی درخت در اواخر زمستان و اوایل بهار به مانند سایر ارقام خرما باید خوشه های درخت پیارم که در حاجی آباد به آن پنگ می گویند را گرده افشانی کنند. به این گرده ها که باید از درخت نر برداشت شده و بر روی خوشه درخت پیارم گذاشته شود به این عمل اصطلاحا “هوار” می گویند وبطورکلی فصل گرده افشانی را فصل هواردهی می نامند.
از اوایل مرداد ماه چغاله خرمای پیارم که به آن کُنگ می گویند از رنگ سبز به رنگ زردتغییر رنگ داده واین تغییر رنگ همراه با کمی شیرین تر شدن کنگ می باشد.از اواخر مرداد و اوایل شهریور نیز کنگ زرد، کم کم تبدیل به رطب می شود که دارای مزه ای بسیار خوش طعم و خوشمزه است که به جرات می توان گفت در بین تمامی رطب انواع خرماها از محبوبیت بیشتری برخوردار است. از اواخر شهریور خرمای پیارم کم کم مقداری ازآب و رطوبت خود را از دست داه و خشک می شود که بستگی به آب و هوای آن منطقه آماده برداشت می شود که این برداشت محصول تا اوایل آبان ماه نیز ادامه دارد.
تکثیر: نخل خرمای پیارم با کاشت پاجوش آن که در شهرستان حاجی آباد به آن فسیل می گویند در مناطق جنوب ایران، به درخت نخل فسیل نیز می گویند، تکثیر می شود. و نحوه آن به این صورت است که پاجوش هایی را که به تنه درخت مادر چسبیده اند با ابزاری مانند دیلم بادقت وحساسیت خاصی از تنه درخت مادر جدا می کنند به نحوی که به پاجوش و مادر آن اسیب جدی وارد نشود زیرا محل اتصال پاجوش با درخت مادر یک ریشه تغذیه ای است. سپس هریک از پاجوش ها را دریک چاله قرار داده و اطراف آنرا با خاک نرم پر می کنند،بعد پاجوش تازه کاشته شده را آبیاری می کنند.
