چای سبز بعنوان یک نوشیدنی خوشمزه و سالم اخیراً محبوبیت زیاد یافته و جایش را در رژیم روزانه‌ی افراد باز کرده است. جای سبز خواص بیشماری دارد که با دانستن آن درمیابیدکه نباید به این گیاه معطر، فقط به چشم یک نوشیدنی برای رفع خستگی یا تشنگی نگاه کرد. چای سبز، شامل آنتی اکسیدان پلی فنول است که هم در پیشگیری از بیماری موثر است و هم خاصیت ضد پیری دارد.۳۰ درصد از وزن خالص برگ چای سبز را پلی‌فنول تشکیل میدهد. زردینه‌ها در گروه پلی‌فنول‌ها قرار می‌گیرند و شامل کاتچین‌ها می‌شوند. یکی از قدرتمندترین کاتچین‌ها (از انواع آنتی‌اکسیدان‌ها)، که در چای سبز هم وجود دارد، اپی‌گالوکتشین گالات است. تحقیقات نشان داده است که اپی‌گالوکتشین گالات (EGCG) تاثیر مثبتی بر برخی از بیماری‌ها و مشکلات جسمی و روحی دارد.
چای سبز و جلوگیری از ابتلا به سرطان
نوشیدن چای سبز را عاملی برای جلوگیری از ابتلا به سرطان می دانند، چرا که میزان آنتی اکسیدان های موجود در آن ۱۰۰ برابر تاثیرگذارتر از ویتامین C و ۲۵ برابر تاثیرگذارتر از ویتامین E است. (توجه کنیم که ویتامین C و E به عنوان دو آنتی اکسیدان مهم مطرح هستند).بر اساس تحقیقات صورت گرفته، چای سبز با اثرگذاری بر مسیر سلول‌های سرطانی و توقف خون‌رسانی به این سلول‌ها، جلوی پیشرفت این سرطان را می‌گیرد. در واقع EGCG از رشد رگ‌های تغذیه‌رسان به سلول‌های سرطانی و تومورها جلوگیری می‌کند. همچنین تحقیقات نشان می‌دهند که EGCG برای جلوگیری از تصلب شراین، ترومبوز مغزی، حمله قلبی و سکته بسیار مفید بوده و در واقع EGCG با ایجاد تعادل در شریان‌های خونی، سرعت جریان خون را بهبود می‌بخشد.
چای سبز بر کنترل چاقی، دیابت و آلزایمر تاثیر گذار است
ترکیبات و مواد مغذی خاص موجود در چای سبز موجبات آن را فراهم میورد که این نوشیدنی ساده نقش پررنگی در حفظ سلامتی بدن داشته باشد. علاوه بر خواص چای سبز و تاثیر آن بر سیستم گردش خون، تحقیقات نشان میدهد که EGCG تاثیر ویژه‌ای بر متابولیسم بدن و چربی‌ها دارد. چای سبز سوخت و ساز سلول‌های چربی را افزایش میدهد و از چاقی جلوگیری می‌کند. از سوی دیگر نوشیدن چای سبز، می‌تواند در بهبود عملکرد ورزشی نیز مفید باشد.
یکی از مطالعات انجام شده در سال ۲۰۱۰، پتانسیل EGCG را در کاهش وزن نشان داده است. بر اساس این پژوهش EGCG تا ۳۳ درصد میزان اکسیداسیون چربی را در سلول‌ها افزایش میدهد. علاوه بر این، EGCG هم مانع رشد سلول‌های چربی می‌شود و هم به دفع چربی سلولی کمک می‌کند. چاقی و دیابت دو روی یک سکه هستند و چیزی که برای دفع خطر یکی از آنها مفید باشد، مطمئناً برای دیگری هم مفید است.
در یکی از تحقیق انجام شده بر روی چند نمونه‌ی حیوانی مشخص شد که تاثیر چای سبز بر روی موش‌های مبتلا به دیابت مشابه اثر انسولین است. از این رو از چای سبز به عنوان یک داروی مفید در پیشگیری و درمان دیابت نام می‌برند. همچنین پژوهش‌های انجام شده مشخص کرد، چای سبز موجب بهبود و افزایش عملکرد مغز می‌شود و از افت فعالیت‌های مغزی جلوگیری می‌کند. EGCG موجب کاهش تولید پروتئین بتاآمیلوئید نیز می‌شود. انباشت بیش از حد این پروتئین در مغز موجب آسیب سلول‌های عصبی و کاهش قدرت حافظه می‌گردد، شرایطی که در بلندمدت می‌تواند موجب ابتلای افراد به بیماری آلزایمر شود. یکی دیگر از تحقیقاتی که در سال ۲۰۰۵ منتشر شد، مشخص کرد که تزریق EGCG خالص به موش‌های آزمایشگاهی مبتلا به آلزایمر پیشرفته، موجب کاهش ۵۴ درصدی عامل ایجاد کننده آلزایمر می‌شود و سرعت رشد بیماری را کند می‌کند.
نقش چای سبز در کاهش فشار خون
نتایج تجزیه و تحلیل ۲۵ مورد که به صورت تصادفی برای این آزمایش انتخاب شده بودند، در مجله‌ی انگلیسی تغذیه در ماه اکتبر منتشر شد. این تحقیقات ثابت می‌کرد که نوشیدن چای سبز در بلندمدت تاثیر بسیارd بر روی کاهش فشار خون دارد. در نشریه‌ی تایمز نیز مقاله‌ی دیگری در همین زمینه منتشر شد که نشان می‌داد فشار خون افراد شرکت‌کننده در این آزمایش، بعد از ۱۲ هفته نوشیدن چای سبز، حدود ۲.۶ میلی‌متر جیوه (سیستولیک) و ۲.۲ میلی‌مترجیوه (دیاستولیک) پایین آمده است. در حالی که چای سیاه در رتبه دوم چنین تاثیراتی قرار دارد.
کاهش ۲.۶ میلی‌متری جیوه (سیستولیک) فشار خون، خطر ابتلا به حمله‌ی قلبی را در حدود ۸ درصد و ابتلا به بیماری عروق کرونر را در حدود ۵ درصد کاهش میدهد و میزان مرگ‌های مرتبط با فشار خون حدود ۴ درصد کاهش یافت.
اما سوال اینجاست که نوشیدن چند فنجان چای در روز می‌تواند برای سلامتی مفید باشد؟ براساس پژوهش‌های انجام شده‌ی قبلی، نوشیدن سه تا چهار فنجان چای در روز ایده‌آل است.
برای مثال، در تحقیقات انجام شده در سال ۲۰۰۷ شواهدی به دست آمد که نشان می‌داد نوشیدن سه فنجان چایِ سیاه خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر قلب را کاهش میدهد.
نوشیدن سه تا چهار فنجان چای سبز نیز در روز موجب سلامت قلب و عروق می‌شود. خاصیت آرامش بخشی این چای و تاثیر آن بر رگ‌های قلبی موجب کاهش فشار خون می‌شود و از سوی دیگر خطر لخته شدن خون در رگ‌ها نیز پایین می‌آید.
تاثیر نوشیدن چای سبز در جوانی و زیبایی
دلیل اصلی ضد پیری بودن چای سبز وجود میزان قابل توجهی آنتی اکسیدان به ویژه آنتی اکسیدان های موثر در حفظ شادابی و جوانی موجود در چای سبز است. آنتی اکسیدان ها یکی از شاخص ترین عوامل برای حفظ سلامتی و شادابی سلول های بدن، با به تعویق انداختن شروع روند پیری سلول ها هستند.
خواص دیگر چای سبز
کاتچین‌های موجود در چای سبز در جلوگیری از ابتلا به بیماری آب سیاه و دیگر بیماری‌های چشمی نقش دارند. دانشمندان در پژوهشی بر بافت چشم موش‌هایی که چای سبز خورده بودند ، دریافتند که بافت چشم مانند لنز و شبکیه‌ی چشم، کاتچین موجود در چای سبز را جذب می‌کند. همچنین، استرس اکسیدیتیو موجب اختلالات بیولوژیکی مانند آسیب DNA و فعال‌سازی آنزیم‌های پروتئولیتیک می‌شود که ممکن است موجب آسیب به بافت سلول‌ها و ایجاد نقص در عملکرد آنها شود، آسیبی که در نهایت خطر ابتلا به انواع بیماری‌های چشمی را افزایش میدهد، که البته خاصیت آرامش‌بخشی چای سبز می‌تواند اثرات منفی آن را کم کند.
کاتچین‌های موجود در چای سبز:
- خطر ابتلا به سرطان سینه را کاهش میدهد.
- درد و التهاب در بیماری آتریت روماتوئید را کاهش میدهد.
- خطر ابتلا به بیماری‌های خود ایمنی را کاهش میدهد.
- سلامت لثه‌ها را افزایش میدهد.
- عملکرد هضم غذا را بهبود می‌بخشد.
