گل آهار

نام: گل آهار

نام انگلیسی: common zinnia or elegant zinnia, youth-and-age

نام علمی:Zinnia elegans

مشخصات:

آهار گیاه گلدار یکساله از جنس Zinnia است که یکی از شناخته شده ترین گونه های این جنس بشمار می آید. این گیاه بومی مکزیک است اما در بسیاری از مناطق به عنوان گیاهی تزئینی پرورش یافته و در چندین مکان از جمله مکانهای پراکنده در آمریکای جنوبی و مرکزی ، سرخپوستان غربی ، ایالات متحده ، استرالیا و ایتالیا بصورت طبیعی رشد پیدا کرده است.

گل آهار دارای انواع مختلف کم پر و پرپر بوده و به طور کلی گیاهی با تنوع زیاد، اعم از گل درشت و گل ریز است است. این گل از زیباترین گل های بهاره و تابستانه بوده در حاشیه باغچه ها در محوطه سازی و یا در گل آرایی استفاده می شود. عموما این گل در تعداد زیاد کنار یکدیگر منظره بسیار جالبی ایجاد می کند. برخی رقم های گل آهار دارای گلبرگ های دو رنگ و برخی ارقام گلبرگ های منحنی شکل هستند که گل کوکب را تداعی میکنند. گونه های پاکوتاه گل آهار تا ارتفاع ۳۰ سانتی متر و رقم های پابلند تا ارتفاع ۸۰ سانتی متر می رسند.
رنگ های گل آهار بسیار متنوع است. از سفید و کرم گرفته تا انواع گلهای قرمز، صورتی و سرخابی و حتی سبز ، زرد ، نارنجی ، گل بهی و برنز است. بعضی از آنها راه راه ، خالدار یا دو رنگ هستند.

از گل آهار برای تولید گل خشک نیز استفاده می شود. تنوع در رنگ و شکل و اندازه گل، این گیاه را بسیار محبوب و پرطرفدار نموده است. به جز رنگ قرمز تیره و رنگ سرخابی که به شکل نامطلوبی پس از خشک شدن تغییر رنگ می دهند، دیگر رنگ های آهار را به خوبی و با کیفیت قابل قبولی می توان خشک نمود.

گل آهار در خاک زهکشی شده لومی و با بهره گیری از نور کافی خورشید به راحتی رشد می کنند. آنها در مناطق گرم و خشک و بدون سرما و یخبندان بهترین رشد را دارند. افزودن کود دامی پوسیده به خاک به میزان ۳ – ۴ کیلوگرم در متر مربع برای بهبود ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک رشد گیاه را بهبود می بخشد. گل آهار نسبت به خشکی مقاوم است و آب نمی تواند یک عامل محدودکننده عملکرد این گیاه در روزهای گرم و آفتابی تابستان باشد.

به علت رشد زیاد آهار، از زمان کاشت بذر تا گلدهی آن بین شش تا هشت هفته طول می کشد. گرمای تابسان گلدهی آهار را متوقف نمی کند و این گیاه همچنان گل جدید می دهد. بدین ترتیب آهار در تمام مدت تابستان و حتی نیمی از پائیز گلدهی دارد. رقم Z. elegnas در روزهای کوتاه سال سریع تر به گل می رود لذا بهترین کیفیت گل آهار در روزهای کوتاه اواخر تابستان به دست می آید. ارقام دیگر آهار همچون Z. angustifolia نسبت به طول روز بی تفاوت هستند.
برداشت گل آهار به منظور استفاده در گل آرایی، باید پس از باز شدن کامل گل و در ساعت های خنک روز مانند صبح یا بعد از ظهر و زمانی که گیاهان عاری از رطوبت یا شبنم باشند انجام شود. شاخه باید تا بیشترین طول برداشت شود اما تعداد گره کافی برای تولید دوباره گل بر روی گیاه باقی بماند.

گل آهار خاک زهکشی مرطوب و مناطق آفتابگیر را دوست دارد. شدت تابش نور از طریق افزایش میزان فتوسنتز باعث تغییر سریع تر گیاه از مرحله نونهالی به مرحله گلدهی می شود اما نمی تواند بر واکنش گیاه در روزهای کوتاه غلبه کند. بطور کلی گیاه آهار در دماهای بالاتر رشد سریع دارد دمای کمتر از ۱۰ درجه سانتی گراد باعث افزایش زمان شروع گلدهی می شود و دمای بهینه برای بیشترین میزان گلدهی این گیاه ۲۱ درجه سانتیگراد در روز و بین ۱۶ الی ۱۸ درجه سانتیگراد در شب است. در دمای زیر ۱۵ درجه رشد گل آهار ضعیف بوده و گیاه زردخواهد شد.

روش تکثیر

گل آهار توسط بذر تکثیر می شود. کاشت بذر، هم در خزانه و هم به صورت مستقیم در زمین اصلی انجام می گردد. زمان کشت بذر پس از فصل یخبندان در اوایل فروردین یا اوایل اردیبهشت است. در کشت بذر بصورت مستقیم، نیاز به تنک کردن دارد که زمانی که گیاه ۲ –۳ برگی شد این عمل انجام می شود. اگر تنک انجام نشود باعث خوابیدگی گیاه می شود. لازم به ذکر است که کاشت غیر مستقیم (نشاء کاری) گل آهار بدلیل ایجاد وقفه در رشد گیاه و وجود تلفات زیاد مشکل است. زمان انتقال نشاء به زمین اصلی نیز وقتی است که گیاهان ۳-۴ برگی شده قسمت هوایی آنها به ۶ الی ۷ سانتی متر رسیده باشد. اگر انتقال گیاه به زمین با تاخیر انجام شود، پس از مدتی برگ های پایینی آن می ریزد و شکل گیاه در ابتدای رشد نامطلوب خواهد بود. بهتر است هر عدد بذر را در گلدان کوچک کشت کرده و پس از رسیدن گیاه به اندازه مناسب آن را به زمین منتقل کرد.

بیماری ها و آفات

از بیماری های مهم گل آهار که کشت و کار آن را محدود می کند سفیدک پودری (Eryziphe cichoracearum) می باشد. این بیماری بیشتر در اواخر تابستان و اوایل پائیز رخ میدهد. استفاده از قارچ کش به صورت پیشگیرانه می تواند در کنترل آن مؤثر باشد.
همچنین قارچ های پینیوم و فیتوفتورا باعث پوسیدگی ریشه این گیاه شوند که علامت آن سیاه شدن ریشه و پایین ساقه است. زهکشی نامطلوب خاک و یا آبیاری زیاد این قارچ ها را ایجاد می کند. استفاده از قارچ کش های اتازول یا متالاکسیل در خاک یا محلول پاشی گیاه با Fosetyl-Al می تواند در کنترل بوته میری و پوسیدگی ریشه ناشی از این قارچ ها مؤثر باشد.