هایپر تره بار | نهال گردو هارتلی

نام: نهال گردو هارتلی

نام انگلیسی: Hartley Walnut

مشخصات:

این رقم بازدهی نسبتا خوبی دارد، تاریخ برگ دهی آن ۱۶ روز بعد از رقم پاین بوده و دارای میوه درشت با کیفیت خوب است. پوشش شکاف میوه کامل است و تاریخ برداشت نسبتا دیر میباشد. مغز میوه درشت در حدود (۵/۶ گرم) و رنگ روشن دارد، اندازه درخت متوسط تا بزرگ، تیپ رشد نسبتا گسترده و به خاکهای حاصلخیز برای رشد مناسب نیاز دارد و در مناطق سرد و جاهائی که فصل رشد کوتاه است فرصت کافی برای رشد پیدا نمی کند و تا حدودی به بلایت باکتریایی و کرم سیب حساس است. تیپ تشکیل جوانه های بارده عمدتا انتهایی و نهایتا به گرده زاهای دیرگلده مانند ارقام فرانکت و یا آمیگو نیاز دارد.

این رقم در سال حدود ۱۹۱۵ توسط آقا و خانم هارتلی، از میان گروهی از نهاله بذری که در اراضی خود در دره ناپا رشد کرده بود، شناسایی شد. سطح زیر کشت رقه هارتلی از همه ارقام دیگر بیشتر است. کشت هارتلی در بیشتر قسمت های کالیفرنیا رواج یافته است. اگر چه با گسترش جدید باغات گردو سطح هارتلی بعد از چندلر قرار گرفته است. عملکرد درختان بالغ هارتلی می تواند بسیار خوب باشد، اما هارتلی نسبت به چندلر دیرتر شروع به باردهی می کند برای اینکه در رقم هارتلی تنها ۵ تا ۱۰ درصد جوانه های جانبی بارده هستند و رنگ مغز آن روشن است.

شرایط محیطی:

درخت گردو در مناطقی با آب و هوای معتدل مدیترانه ای تا معتدله مرطوب و معتدله خشک و حتی در مناطق استپی مانند آذربایجان، همدان، تویسرکان، کردستان، شمال خراسان، کرمان، و خوانسار اصفهان به خوبی رشد می کند. گرچه وزن مغز گردوی حاصله از درخت گردو خصیصه ای وابسته به واریته است اما به میزان زیادی توسط شرایط آب و هوایی و میزان بارندگی در طول دوران رشد میوه تحت تأثیر قرار می گیرد. نیاز سرمایی این گیاه ۸۰۰-۶۰۰ ساعت بین ۵ تا ۱۰ درجه سانتی گراد در طی فصول پاییز و زمستان می باشد. بهترین اقلیم برای پرورش گردو مکان هایی است که دارای زمستان های سرد باشند و اصولا این و گیاه وقتی به بار می نشیند که یک دوره سرما را در طی فصل زمستان تحمل کرده باشد.

در انتخاب رقم کردو سازگار با اقلیم، باید شرایط اقلیمی منطقه خصوصا حداقل دمای فصل زمستان را در نظر داشت، گرچه ارقام بومی گردو طی سالیان متمادی خودشان را با اقلیم منطقه سازگار کرده اند اما در صورت انتخاب افلام غیر بومی باید دقت شود که بعضی از اقلام گردو حتی در دوره خواب زمستانی به دماهای کمتر از ۲۱- درجه سانتی گراد حساس می باشند.

ویژگی خاک:

درخت گردو به خاطر داشتن ریشه های گسترده و عمیق به اراضی زراعی عمیق با عمق حداقل ۲- ۱/۵ متر نیاز دارد. اراضی لومی که تقریبا دارای ترکیب ۲۰ رس و نسبت مساوی ۴۰% شن و سیلت می باشند به دلیل قابلیت زهکشی برای گردو کاری بسیار مناسب هستند. گردو در خاک های سبک و آهکی خنک نیز به خوبی رشد می کند (گردوهای ایرانی در PH بین ۷/۵ – ۶/۵ رشد بهتری دارند). سفتی و کم عمق بودن خاک. رطوبت راکد شرایط را برای پوسیدگی ریشه فراهم می کند.

نیاز آبیاری:

نیاز آبی درخت گردو ۷۰۰۰ – ۱۰۰۰ مترمکعب در هکتار است که با توجه به سن درختان و شرایط آب و هوایی منطقه تعیین می گردد. ضمنا آبیاری هر ۱۰-۷ روز یک بار در سایه انداز درخت انجام میشود. همچنین به کیفیت آب نیر بایستی توجه شود آبی که محتوی مقدار زیادی بر، کلراید، کربنات، بی کربنات و سایر املاح باشد برای آبیاری درختان گردو مناسب نیست.

گردو حداقل به ۷۶۰ میلی متر بارندگی نیاز دارد و در مناطق خشک ابیاری ضروری است. درختان کشت شده در مناطقی با سفره آب زیرزمینی بالا خسارت می بینند و زهکشی حداقل به عمق ۳ متر لازم است.

گل ها و گرده افشانی:

گردو درختی یکپایه است یعنی گل های نر و ماده هر دو به صورت جداگانه در روی یک درخت قرار دارند.

الف- گل های نر: گل های نر به صورت شانون های بلند و کشیده و نسبتا درشت به طول ۱۵-۱۰ سانتی متر و به قطر بیش از یک سانتی متر، به رنگ زرد مایل به سبز در روی شاخه های چوبی سال قبل و شاخه های گل زا، به صورت آویزان دیده می شوند. گل نر بدون گلبرگ بوده و از کاسبرگ ها و پرچم ها تشکیل یافته است. بساک پرچم ها هنگام کامل شدن و رسیدن به رنگ قرمز تا قهوه ای می باشد.

ب- گل های ماده: به صورت شانون های کوتاه انهایی و کم پشت بوده و هر شانون دارای ۳-۱ گل ماده و در برخی از گونه ها و ارقام به صورت خوشه ای یعنی ۹-۳ گل در هر خوشه ظاهر می شود، شکل گل های ماده به صورت کوزه ای کوچک سبز رنگ با کلاله های پهن منشعب و دو شاخه و کرک های قرمز رنگ یا زعفرانی کوتاه می باشد که در انتهای شاخه های جوان دیده می شوند.

لذا در گرده افشانی از آنجایی که درخت گردو دارای گل های نر و ماده جدا از هم می باشد بنابراین انتقال دانه گرده از پرچم های شاتون بر روی کلاله گل های ماده به صورت غیر مستقیم توسط حشرات و باد صورت می گیرد.

 پایه پیوند:

پایه پیوند متداول گردو دو گونه است:

الف- گردوی ایرانی

گردوی ایرانی یکی از بهترین و متداول ترین پایه های پیوند گردو در سراسر دنیا است. این پایه دارای معایب زیر است:

  • در خاک های مرطوب، حساس به بیماری های خاک زاد است
  • نیاز آبی نسبتا بالایی دارد.

ب- گردوی سیاه

این پایه مخصوصا برای خاک های عمیق (۴-۳ متری به پایین) و خاک های غنی بسیار مناسب بوده مشروط به اینکه رطوبت راکد نداشته باشند. در خاک های رسوبی نیز به خوبی محصول می دهد. این رقم نیز دارای معایب زیر است:

  • به آب راکد حساس می باشد و بیماری های خاکزاد سبب فساد ریشه می شوند
  • به زمین های سفت و سخت حساس بوده بخوبی رشد نمی کند
  • نیاز آبی آن بالا است.
  • شرایط خشک آخر تابستان سبب ریزش ناگهانی برگ ها می شود

فواصل کاشت  و چالگود:

در احداث باغ گردو ایرانی فاصله بین درختان بصورت ۱۰×۱۰ متر توصیه می شود. در کاشت ارقام گردو های پیوندی فاصله کاشت بین ۸×۸ و ۷×۷ متغیر است. بنابراین در هر هکتار بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ نفر درخت گردو خواهیم داشت.

پس از تعیین فواصل کاشت عملیات میخکوبی انجام می شود. سپس اقدام به علامت گذاری برای محل‌های حفر چاله نموده و در همان نقطه بطور دقیق چاله حدود یک متری حفر می‌گردد. با این روش فواصل بین ردیف‌ها رعایت می شود. محل پیوند می بایست در بیرون خاک و در جهت مسیر باد قرار گیرد.

بیماری ها:

تعدادی از بیماری های مهم گردو که در کشور ما نیز متداول هستند در ارزیابی صفات گردو مورد توجه محققین قرار می گیرند که مهم ترین آنها به شرح زیر است؛

آنتراکنوز گردو این بیماری در سال ۱۳۲۰ توسط خبیری در ایران گزارش شده است مناطق انتشار این بیماری عبارت اند از: سبلان گنبدکاووس، گرگان، کرج، کرمانشاه، خوی، مرند، مشهد، مازندران، ارومیه، سمنان وتبریز. بر اثر حمله این بیماری برگ های درختان گردو قبل از موعد ریخته و در نتیجه درخت ضعیف می شود. علائم بیماری در برگها، شاخ های جوان و میوه ها مشاهده می شود که لکه های کوچک و گرد با حاشیه دندانه دار به رنگ قهوه ای متمایل به قرمز با مرکز قهوه ای و حاشیه زرد نمایان می گردد.

عامل این بیماری قارچ Gonomonia leptostyla است و فرم غیر جنسی آن Marssoniana juglandis است که زمستان گذرانی آن در برگها و میوه های آلوده ریخته شده فرم جنسی معمولا در این اندام ها تشکیل می شود و در بهار آسکوسپورها آزاد می شود که به وسیله باد پراکنده می شود و آلودگی های اولیه را سبب می شود. با توجه به گستردگی این بیماری در اکثر باغات گردوی کشور در انتخاب ارقام امیدبخش توجه به درجه تحمل نسبت به آن توصیه میشود.

شانکر باکتریایی پوست ، که عامل آن باکتری .Frivinia sp است.

بیماری پوسیدگی ریشه و طوقه قارچی که عامل آن .Phytophthora sp است.

بیماری قارچی Armillaria melled عامل پوسیدگی ریشه است.

بیماری گال باکتریایی طوقه که عامل آن باکتری .Agrobacterium sp و معمولا از طریق زخم های مکانیکی ایجادشده روی درخت، درختان را آلوده می کند.

بلایت گردو

بیماری بلایت گردو یکی از مهم ترین بیماریهای گردو است. به خصوص در کشورهای اروپایی بسیار شیوع دارد، که عامل آن باکتری Xanthomonas campestris PV. Juglandis است. این باکتری زمستان را در جوانه ها می گذارند و اولین علائم قابل رؤیت در بهار و در برگها دیده می شود که رطوبت موجب توسعه آن و ایجاد لکه های قهوه ای می شود آلودگی ممکن است در رگبرگها و دمبرگها نیز دیده شود. بلایت به وسیله باران، آبیاری پاششی و شبنم سنگین انتشار می یابد. این بیماری اولین بار در سال ۱۳۸۳ از مناطق مختلف همدان، تهران، استان مرکزی، اردبیل، گیلان و مازندران گزارش شده است .

آفات:

عناوین تعدادی از آفات مهم گردو  به شرح زیر است؛

 کرم سیب Laspeyresia pomonella

کرم به Euzophera bigella

شته گردو Chromaphis juglandicola

کرم گردو Amyelios transitella

مگس پوست گردو Rhagoletis completa

کنه گال زگیلی برگ گردو Eriophyes tristriatus

پروانه فری یا کرم خراط (Leopard moth) با اسم علمی Zouzera pyrina که مهمترین و زیان آورترین آفت درخت گردو بشمار می آید.

هرس:

بطور کلی هرس گردو شامل حذف شـاخه هـای خـشک شـده و خسارت دیده و بیمار و همچنین شاخه های با زاویه حاده که مانع رسیدن نور و هوا می شوند، می گـردد. هرس درختان گردو در مناطق سرد معمولا از اسفند تا فروردین انجام می گیرد. در هرس درخت گردو ۳ الی ۵ شاخه اصلی بعنوان بازو و با زوایای باز انتخاب می شوند که ایـن شـاخه ها بایستی حداقل ۳۰ سانتی متر از همدیگر فاصله داشته و در جهات مختلف قرار داشته باشـند برای هـرس درختـان جـوان گـردو نیاز به شناخت نوع عادت باردهی ارقام و نحوه رشد می باشد. ارقام با باردهی انتهایی به شکل جامی کلاسیک و ارقام با باردهی جانبی به شکل محور تغییر شکل یافته هرس می شوند.