هایپر تره بار | نهال پرتقال هاملین

نام: نهال پرتقال هاملین

نام انگلیسی:  Hamlin Orange

مشخصات:

رقم هاملین بصورت تصادفی در سال ۱۸۷۹ و در نزدیک فلوریدا شناسایی شد. در سال ۱۳۴۷ بذر پرتقال هاملین وارد ایران شد. این رقم زودرس ترین پرتقال شمال است که به آب و مواد غذایی کافی نیاز دارد و چنانچه مواد غذایی کافی دریافت نکند، اندازه میوه حاصله کوچک می شود. میوه پرتقال هاملین پوست نازک داشته و از مزایای آن انبارداری طولانی آنست. بطور کلی اندازه میوه های پرتقال هاملین متوسط تا ریز و شکل این میوه کروی با اندکی پخی هستند. پرتقال هاملین غالبا بدون دانه بوده و یا حداکثر ۶  عدد دانه در هر میوه تولید می کند. این پرتقال در زمان بلوغ و رسیدن بخوبی رنگ گرفته و پوست نازک است. گوشت میوه آبدار، شیرین و دارای بافتی ترد است. میزان عملکرد درخت پرتقال هاملین نسبت به سایر ارقام پرتقال بسیار بالا بوده و به حدود ۱۰۰  تن در هکتار می رسد. به همین دلیل کشت آن در فلوریدا و سائوپائولو برزیل توسعه یافته است.

نهال پرتقال هاملین از نظر خصوصیات رشدی تمایل به رشد عمودی داشته و تا حدودی مقاوم به سرما است. دوره رشد میوه حدود شش ماه است بنابراین به ندرت میوه با یخبندان مواجه می شود. پرتقال هاملین از گروه میوه های گرد بوده و دارای پوست نازک و نرم با کیفیت خوب همانند سایر پرتقال های زودرس است. این رقم در مناطقی که متوسط درجه حرارت سالانه بالا باشد، رشد خوبی دارد.

 

اطلاعات کلی کشت مرکبات

۱-  مرکبات جزء نباتات همیشه سبز هستند و تمام سال برگ دارند.

۲-  برای تولید محصول احتیاج به سرما ندارند.

٣-  بعد از پایان فصل سرد، از زمان پیدایش گل تا رسیدن میوه به دوره ای حدود ۸-۶ ماه نیاز دارند.

۴-   میوه آنها غیر کلیماتریک است یعنی بعد از چیده شدن رسیده نمی شود.

۵-  میوه مرکبات پس از تکمیل شدن بر روی درخت می توانند تا مدت زیادی بر روی درخت باقی مانده و نگهداری شوند. برای چیدن مرکبات باید آنها را کشید یا با قیچی از دم گل، میوه را برداشت نمود. بنابراین می توان میوه سال قبل را با شکوفه های سال جدید بر روی درخت مشاهد کرد.

۶ – تولید مثل پارتنوکارپ در مرکبات وجود دارد .

۷-  رشد ریشه در مرکبات از شاخ و برگ بیشتر است.

شرایط محیطی:

درختان مرکبات نسبت به شرایط آب و هوایی خیلی حساس تر از سایر درختان میوه هستند. پاره ای از این عوامل مانند مقدار رطوبت  علی الخصوص رطوبت خاک را می توان توسط روش های مختلف کشت و آبیاری تغییر داد. ولی اصلی ترین موضوع، دمای زمستان است که نباید از ۴ تا ۵ سانتیگراد درجه کمتر باشد. در شمال آفریقا در کشورالجزیره سعی نموده اند که با پیوند مرکبات حساس روی پایه Foncirus که تا ۲۰- درجه سرما را تحمل می نماید، مقاومت درخت در مقابل سرما را زیاد نمایند. در شمال ایران یعنی سواحل دریای مازندران مخصوصاً تنکابن تقریبا بهترین آب و هوا برای زندگانی این دسته از گیاهان است. اما آب و هوای گیلان و گرگان سرد بوده و سرما در پاره ای اوقات به ۷ درجه زیر صفر و گاهی کمتر میرسد و در این شرایط فقط درختان نارنج باقی مانده و انواع پرتقال، نارنگی، لیمو ترش و غیره از بین می روند. در ایران بهترین منطقه از نظر شرایط آب و هوایی برای تولید ارقام مرکبات چه داخلی و چه خارجی، نواحی جنوب ایران یعنی سواحل خلیج فارس می باشد.

خاک:

خاک مناسب کشت مرکبات خاک های لیمونی (لومی) و یا رسی و شنی است. درختان مرکبات به خاک آهکی نیاز دارند که در این شرایط استقامت درخت بالا می رود و میوه رنگ شفاف تری پیدا می کند. به هیچ وجه نباید مرکبات را در اراضی ترش (هوموسی) که فاقد آهک می باشند و یا فقط رسی و یا آهکی است کشت نمود. pH خاک محدود کننده نیست و خاکهایی که pH  ۵/۴ الی ۵/۸ دارند، کاشت مرکبات در آنها امکان پذیز است ولی pH مطلوب، ۵/۵ تا ۵/۸ است. درختان مرکبات به خاک حساس نبوده و در خاک های سنگلاخی تا خاکهای رسی و در خاک های شنی و خالص در صورت غنی بودن خاک، قابل کشت هستند.

مهم ترین مسئله خاک در ارتباط با کشت مرکبات، شوری آن است. همچنین آهک زیاد، تولید کلروز می نماید و این علت فیزیولوژیکی باعث رکود در رشد درخت و بنابراین مانع رشد میوه می شود.

رطوبت و نیاز آبی:

مرکبات نسبت به رطوبت خاک و دفعات آبیاری بسیار حساس هستند. به طوری که برنامه آبیاری باید منظم و حساب شده باشد. آبیاری درختان مرکبات به آب با مقدار کم و در دفعات زیاد احتیاج دارند. زیرا تنفس و تهویه خاک از فاکتورهای مهم در تعیین میزان محصول مرکبات است. در نقاط گرم، آبیاری معمولا هفته ای یک بار انجام می گیرد.

درختان همیشه سبز که دارای برگ دایمی هستند نباید مانند سایر درختان میوه خزاندار زمستان خشک داشته باشند. زیرا این درختان دوره استراحت کامل نداشته و همیشه دارای فعالیت حیاتی می باشند. بنابراین نیاز دارند که در طول زمستان نیز برنامه آبیاری داشته باشند که اگر آب مورد نیاز از طرق باران های فصلی تامین نشد، آبیاری شوند. در فصل تابستان مقدار آب مورد احتیاج درختان مرکبات به مراتب زیادتر از مقدار آبی است که به مصرف آبیاری سایر درختان میوه می رسد. در نواحی خشک و گرم مانند خوزستان و سایر نقاط جنوبی که مرکبات سطح زیر کشت قابل توجه دارد، از اواسط فروردین و گاهی زودتر تا اواسط پاییز اگر باران پاییزه تأخیر داشته باشد، باید آبیاری صورت پذیرد.شایان ذکر است آب سرد و باران پاییز و زمستان که در موقع رسیدن میوه می بارد باعث افتادن و نرسیدن کامل میوه می گردد.

فواصل کاشت :

فاصله بین درختان مرکبات در ارقام مختلف متفاوت است که در ذیل فواصل استاندارد برای این ارقام را ذکر می کنیم؛

  • ارقام پرتقال با فواصل ۶/۵ در ۶/۵ و یا ۷/۵ در ۷/۵ و یا ۱۰ در ۱۰ متر از یکدیگرکاشته می شوند و تعداد درخت در هر هکتار آنها بر مبنای فاصله کاشت، به ترتیب ۲۳۷ و ۲۰۵ و ۱۰۰ اصله است.

 

  • ارقام گریپ فروت با فواصل ۹ در ۹و یا ۱۲ در ۱۲ متر از یکدیگر کاشته می شوند و تعداد درخت در هر هکتار آنها بر مبنای فاصله کاشت، به ترتیب ۱۲۰ و ۷۰ اصله است.

 

  • ارقام نارنگی با فواصل ۶ در ۶ و یا ۹ در ۹ متر از یکدیگر کاشته می شوند و تعداد درخت در هر هکتار آنها بر مبنای فاصله کاشت، به ترتیب ۲۷۷ و ۱۲۰ اصله است.

 

  • شدوک یا پاملو با فواصل ۱۰/۵ در ۱۰/۵ و یا ۱۲ در ۱۲ متر از یکدیگر کاشته می شوند و تعداد درخت در هر هکتار آنها بر مبنای فاصله کاشت،  به ترتیب ۹۰ و ۷۰ اصله است.

 

  • ارقام لیمو ترش خارجی با فاصله ۶/۵ در ۶/۵ متر از یکدیگر کاشته می شوند و تعداد درخت در هر هکتار آنها بر مبنای فاصله کاشت، ۲۳۷ اصله است.

 

  • ارقام لیمو ترش معمولی با فواصل ۶/۵ در ۶/۵ و یا ۴/۵ در ۴/۵ متر از یکدیگرکاشته می شوند و تعداد درخت در هر هکتار آنها بر مبنای فاصله کاشت، به ترتیب ۲۳۷ و ۴۹۰ اصله است.

 

  • ارقام بالنگ با فاصله ۶ در ۶ متر از یکدیگر کاشته می شوند و تعداد درخت در هر هکتار آنها بر مبنای فاصله کاشت، ۲۷۷ اصله است.

 

آفات و بیماری های مرکبات:

مهم ترین آفات مرکبات سپردارها، شپشک و شته می باشد و معروف ترین بیماری ها، بیماری جاروک، تریستزا، اگروکورتیس و استابورن و غیره مرکبات است. این بیماری ها و آفات با روش های کشت و کار نوین وسمپاشی و مراقبت های فصلی قابل پیشگیری است.

هرس درختان مرکبات:

درختان مرکبات بسته به شرایط رشد و نمو، در قسمتهای مختلف شاخه دهی دارند و برخی از این شاخه ها مفید نیستند و ممکن است روی سایر قسمت های درخت اثرات نامطلوب داشته باشند. در نتیجه برای دست یابی به محصول خوب، درختان مرکبات را در موارد ذیل هرس می کنند.

۱ – به منظور نفوذ بهتر نور به داخل پوشش گیاهی درخت

۲ – برای جلوگیری از شلوغ و درهم شدن شاخه های اصلی و فرعی

۳ – حذف و یا کوتاه کردن تنه جوشها و جلوگیری از زیاد شدن آنها.

۴ – گردش بهتر هوا در میان پوشش شاخه و برگ درختان و رسیدن هوا به قسمت های زیرین درخت.

۵-  افزایش باردهی درخت.

۶-  جلوگیری از آسیب دیدن میوه  مرکبات در اثر برخورد و سایش شاخه ها به میوه ها.

بطور کلی درختان مرکبات به هرس زیادی نیاز ندارند زیرا برگها، کارخانه های غذاسازی برای درخت هستند و حذف خیلی زیاد شاخه ها و برگها ممکن است، موجب کاهش رشد و محصول دهی درخت شود و در ضمن امکان دارد پوست تنه درختان مرکبات در معرض تابش شدید نور خورشید قرار گیرند و دچار آفتاب سوختگی شوند. در طول سالهای اولیه کاشت باید توجه داشت که نهال تا رسیدن به ارتفاع ۵۰ تا ۶۰ سانتی متری نبایستی شاخه دهی داشته باشد. همچنین درختان جوان نباید تا ۲۰ سانتی متر بالای محل پیوند، شاخه دهی داشته باشند. شاخه های اصلی را روی تنه درختان باید طوری رشد داد که تمام شاخه های درخت از یک نقطه شروع به رشد نکنند، چون شروع رشد تعداد زیادی از شاخه ها از یک نقطه موجب تراکم و تمرکز شاخه ها در سال های بعد می گردد. پس از استقرار نهال مرکبات چند شاخه اصلی را باید نگه داشته و بقیه را حذف نمود. شاخه های فرعی حاصل از شاخه های اصلی را جهت تنظیم رشد و نمو درخت و کاهش رقابت هرس می کنند. هر چه تعداد شاخه های فرعی زیادتر و بزرگتر باشد، امکان نفوذ نور خورشید به مرکز زیر درخت کاهش می یابد. با حذف شاخه های اضافی و رسیدن نور لازم به داخل مرکز درخت، رنگ میوه بهبود می یابد. درخت مرکبات را باید به ۲ منظور هرس نمود:

– تشکیل فرم و اسکلت درخت

– برای تنظیم شاخ و برگ و میوه روی درخت