دلایل زیادی در مورد ریزش میوه درختان قبل از رسیدن وجود دارد. بی جهت نگران نشوید ریزش میوه ممکن است طبیعی یا مربوط به آفت، یا محیط باشد، با مشاهده و ارزیابی دقیق می توان علت این ریزش را مشخص نمود و با انجام اقدامات مناسب از ریزش غیرطبیعی درختان جلوگیری نمود.
ریزش طبیعی میوه درختان در اثر بروز برخی تغییرات در مراحل مختلف رشد به وجود می آید. میوه درختان سیب، گلابی و به در اوایل تابستان معمولا به دفعات کمتر از گیلاس می ریزد. این ریزش نتیجه عدم توانایی درخت در تامین مواد غذایی برای تعداد زیاد میوه تشکیل شده روی درخت می باشد. گل دهی خیلی زیاد و گرده افشانی گسترده موجب تولید میوه به تعداد بیش از توان درخت در حفظ فیزیولوژیکی آن می گردد. درخت در تلاش برای ذخیره انرژی، میوه های اضافی را می اندازد. اساسا، تنک کردن طبیعی در نتیجه رقابت بین میوه هاست. عوامل نامساعد محیطی از قبیل سرما، گرما و تغییرات ناگهانی رطوبت موجب ریزش میوه های نارس می شود. در رابطه با شرایط خاک از سوی دیگر، کمبود عناصر غذایی نیز موجب ریزش میوه درختان می گردد. تشخیص کمبود عناصر غذایی در صورت بروز کمبود چند عنصر غذایی اغلب مشکل می باشد. تجزیه برگی می تواند به تشخیص کمبود نوع عنصر غذایی کمک نماید. گاهی در اثر بادبردگی علف کش ها ممکن است ریزش میوه درختان بوجود آید. خسارت آفات و بیماری ها روی درختان میوه علائم مشخص تولید می کنند که با مشاهده علائم فعالیت آفات و بیماری ها می توان به علل ریزش میوه ها پی برد.
عوامل موثر در گل دهی
به طور کلی تمایز گل ها در درختان میوه خزانه دار بعد از متوقف شدن رشد شاخه ها و موقعی که برگهای کنار جوانه ها بالغ شدند انجام می گیرد و در هسته دارها تمایز گل بعد از برداشت میوه انجام می گیرد و لذا باید دقت نمود که در زمان برداشته شیوهها برگها آسیب نبینند.. سن تقریبی تشکیل گل در درختان مختلف: ۲- سأل هلو، ۳-۴ سال گیلاس، ۴-۱ سال آلبالو، ۲-۵ سال گلابی، ۵-۶ سیب، ۲-۶ سال انگور، ۲-۴ سال انجیر، ۳-۶ آلو و گوجه می باشد. عوامل مؤثر در گلدهی را به دو دسته عوامل داخلی و بیرونی تقسیم می کنند:
عوامل داخلی:
۱- نونهالی: گیاهان بذری باید دوره نونهالی را طی کنند و درختان پیوندی یا حاصل از قلمه باید. بلوغ رویشی را بگذارند تا به گل برود.
نسبت کربوهیدرات به ازت: اگر کربن کم باشد و ازت زیاد، رشد رویشی درخت زیاد می شود و رشد زایشی کم می شود، وجود امراض و آفات، عوامل محدود کننده فتوسنتز و هرس شدید می تواند عامل اصلی برای این حالت باشد. نسبت متعادل در درختان دانه دار ۲۰ به ۱ است. اگر کربن متوسط و ازت هم متوسط باشد رشد رویشی متوسط و رشد زایشی خوب است. زمانی که هرس متعادل و کوددهی هم متعادل است اگر کربن زیاد باشد ازت کم می شود و رشد رویشی و رشد زایشی هم کم می شود گلها تبدیل به میوه نمی شوند. یکی از آن شرایط عدم دادن کود ازته است و استفاده از سیستم پوشش علفی است.
۳- هورمونها
۴- میزان محصولی
عوامل بیرونی موثر بر گل دهی
١- نور: درختان میوه منطقه معتدله به مدت روشنایی با اصطلاحا طول روز بی تفاوت بوده ولیکن به شدت نور حساس هستند و جوانه برای تمایز یافتن باید در معرض یک حداقل شدت نور قرار گیرند و الا تمایز پیدا نمی کنند از طرفی نور با تأثیر بر روی فتوسنتز بر روی تشکیل جوانه گل به طور غیر مستقیم تأثیر می گذارد.
۲- هرس: در درختان جوان هرس شدید سبب تأخیر در وارد شدن به باردهی می گردد و نیز تشکیل جوانه گل را کاهش می دهد، البته در درختان بارده به مقدار متعادلی از هرس نیاز است تا رشد اسپورها و شاخه های یک ساله که جوانه گل روی آنها تشکیل خواهد شد تداوم یابد هرس ریشه با محدود کردن رشد، اندام هوایی رشد زایشی را تحریک می کنند و تحریک کننده گل دهی می باشد.
۳- ریزش برگها و خسارت به برگها: از آنجایی که برگها منبع تولید هورمونهای گلدهی و نیز کربوهیدرات ها هستند هر گونه ریزش برگ یا خسارت آفات و بیماری ها به برگ از زمان باز شدن گلها تا موقع برداشت میوه به گلدهی درخت در سال بعد آسیب می رساند، هر چه قدر برگها زودتر بریزند یا سطح برگ زودتر کاهش یابد این اثر مخرب شدیدتر خواهد بود.
۴- رطوبت: اگر در زمان تمایز گلها یک دوره آبیاری را قطع کنیم به طوری که به گیاه آسیب نرسانیم باعث افزایش گلدهی در سال بعد می گردد، این امر به دلیل کاهش رشد رویشی در آن مقطع زمانی و حرکت کربوهیدرات ها به طرف جوانه ها می باشد، کمبود شدید آب در زمان تمایز گلها به خصوص اگر درجه حرارت بالا باشد باعث کاهش فتوسنتز، افزایش تنفس و لذا کاهش کربوهیدرات ها و گلدهی می شود.
۵- کوددهی: میزان بالای کودهای ازته و کود حیوانی سبب تاخیر در تمایز گل ها می گردد، البته استفاده از کودهای ازته بعد از تمایز گل ها و در مرحله نمو گلها توصیه می گردد و باید توجه داشت که در مورد درختان خیلی ضعیف استفاده از کود ازته باعث افزایش گلدهی می گردد.
